Drone’lar, genel adıyla İnsansız Hava Araçları artık günümüzde her yerdeler, Ulaşmak bir cep telefonu kadar kolay, dilediğiniz teknoloji marketinden hemen satın alabiliyorsunuz, Peki herşey aldığınız da bitiyor mu, Kullanması zor mu?, Yasal gereklilikleri var mı?, Nelere dikkat etmeliyiz? Ve prosedürleri nelerdir bugün yazımızda buna yer vereceğim.
Gelişen teknoloji ile birlikte büyük bir yer edinen Drone’lar artık geleceğin ilk 100 mesleği içerisine girmiş bir sektör, bir branş, bir dal haline gelmiş durumda. Bu büyük teknoloji aynı zamanda bize çok fazla avantaj ve zamandan kazandıran kolaylıklar sağlarken, uluslararası belirli tehlikelere de yol açabilecek vaziyette bir donanıma sahip.
Hayatımıza en önemli olarak hangi alanlarda kullanıldığına geçmeden önce, iki tip insansız hava aracı var, bunlara örnek vererek sizlere aktaracağım. Birisi Drone olarak bildiğimiz 4,6,8 pervaneli döner kanatlı modeller, diğeri de sabit kanatlı askeri veya gözetleme güvenlik amaçlı kullanılan uçak tipi sabit kanatlı modeller. Bu yazımda amatör veya ticari sınıfta görüntüleme yapacak, Film, Prodüksiyon yeni kuşağın dijital mecrası video kanallarında kullanılmak üzere olan döner kanatlı kamera sistemine sahip görüntüleme yapan havadan fotoğraf ve video çekebilen İnsansız Hava Aracı modeli olan Drone’ları kaleme alacağız.
Arama motorlarında Dünya’da en çok aranan 5. Sırada ki kelime olan Drone’lar, Ülkemizde hobi ve Ticari alanlarda kullanılıyor. Aynı zamanda gözetleme video kaydı ve havadan fotoğraf özelliği olan bu cihazlarında sorumlulukları haliyle gitgide artıyor, Bu sorumluluk ve beraberinde gelen yasaklar önce insan sonrada devlet güvenliği için çok önemli. Çünkü havada sadece kuşlar uçmuyor, insan taşıyan uçaklar var, buna keza yine havada uçan kameralı bu Drone’ların alt karada çekmemesi gereken yasal alanlar, tehlike oluşturabilecek havaalanları, askeri ve mülki idari amirlikler var. Bunların korunması gerekirken yanı sıra özel hayatın gizliliğini de ihlal edilmemesi için belirli sorumluluklar var.
Peki tamam ama bunca kişi Drone kullanıyor, hepsi kurallara uyuyor mu dediğinizi duyar gibiyim ama bu bakış açımızı değiştirirsek böyle düşünen her bilinçsiz amatör pilotların yasalara uymasını sağlayabilir, güvenlik ve özel hayat ihlalini engellemiş oluruz, birlikten kuvvet doğar.
Çünkü bugün herhangi bir yerde izinsiz uçan bir amatör drone sahibi bilinçsiz bir şekilde, paraşüte, insana, araçlara, mülklere, en önemlisi yolcu uçaklarına zarar verebilir belki balkonunuzda birgün çayınızı yudumlarken izinsiz bir şekilde uçan amatör pilot izinsiz şekilde sizin görüntülerinizi de alabilir.
İşte bu gibi durumların önüne geçmek maksatlı devlet kanalları için yasalar oluşturuluyor ve kurumlar getiriliyor, Havacılık sahasında Türkiye’de bu gözetim ve denetimi sağlayan Ulaştırma Bakanlığına bağlı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü üzerinden Pilotlar kayıtlarını olup yasal ve yeşil alanlarda cihazlarını kaydedip resmi izinlerini aldıktan sonra uçuş gerçekleştirebiliyorlar.
Yani sorularımızın cevabına gelecek olursak herşey alınca bitmiyor, Türk Hava Sahasını işgal edeceğiniz için belli kurallara, aynı trafikte araç kullanmanın yasaları gibi uymanız gerekiyor, aslında amatör pilotların amatör olması ve tehlikeye sebebiyet vermesinin en büyük nedeni sizler araba kullanmanız için trafik deneyimi bilmeniz gerek bu kısım aynı drone kullanmak ile benzer, fakat trafikte araç sürmek içinde ehliyet gerekli, işte bu noktada belki ileride düzenleneceğini umduğumuz bir durum var, drone’lar cep telefonu gibi alınıp kullanılabiliyor, kolay bir arayüzü var ve herkes hemen öğrenebiliyor, fakat sizin drone kullanmanız yada satın almanız için ehliyetinizin olması gerekliliği bulunmuyor. Hal böyle olunca herkes drone alıyor, kaza kırım yaşıyor, yasak bölgede uçuyor, güvenlik ve özel hayat ihlali yapıyor ve kamuya zarar verebiliyor, işte bu bilinçsizliği önlemek adına Sivil havacılık genel müdürlüğünün okul eğitim yekisi verdiği ticari pilot yetiştiren kursları var. Bu kursları Yetkili Eğitim Okulları açıyor ve kursa kaydolan kişilere 2 ila 4 gün arasında eğitimler vererek 500 gr ve 25 kg. arası Resmi onaylı Ticari İHA Pilotu Drone belgesi verilmesine hak kazanılıyor. Bu sayede alınan bu eğitim ve pratik bilgiler katılımcılara aktarılarak bilinçli ve tecrübeli İHA pilotları yetiştiriliyor. Kullanması akıllı telefon gibi alıştıkça kolaylaşan bir arayüze sahip olan gps uydu bağlantısı ile havada sabit kalabilen bu teknoloji devi cihazlar, havada siz kumandayı ve kontrolü bıraksanızda asılı kalıyor taa ki bataryası bitene kadar bu durumda da batarya azalırsa otomatik kalktığı yere yavaş yavaş iniş sağlıyor ve akıllı olan bu cihazlar bilinçli Ticari eğitimini almış pilotlarla birleştiğinde risk olayı neredeyse yok denecek kadar ortadan kalkıyor.
Yüzeysel olarak yasal durumlara bu yazımızda yer vermeye çalıştığım Havacılık İHA Drone alanını sizler için detaylı olarak makale haline tekrar getireceğim, ve haber alanımızda paylaşacağım. Güvenliği tehlikeye sokacak her duruma dikkat etmemiz gereken bu kendisi küçük sorumluluğu büyük cihazlar için, Sivil Havacılık resmi sitesi üzerinden Pilot belgeniz veya amatör kaydınızla uçmaya açık olan bölgelerde uçuş izni talebinde bulunabilirsiniz. Fethiye’de Drone uçurmanız için gerekli izin Kaymakamlık üzerinden sağlanıyordu, Şuan da Patlangıç bölgesinde ki Emnieyet Müdürlüğü binasında İHA birimiyle görüşerek belgelerinizi ibraz edip kolayca almanız sağlanıyor. Fakat şunu da es geçmeyelim, her alanda uçuş izni alamazsınız, yasak bölgeler ve özel mülklerde izin alma imkanınız düşüktür. Saygılarımla.